Musa cho tiếng Việt



Trang này sẽ dạy bạn cách để viết tiếng Việt bằng Musa. Nếu bạn muốn tìm hiểu lý do tại sao đó là một ý tưởng hay, hãy đọc trang này trước.

Nhưng tiếng Việt vùng nào? Bắc Bộ? Nam Bộ? Trung Bộ? Bắc Trung Bộ hay Nam Trung Bộ? Không nhiều người cùng đồng ý về việc có bao nhiêu phương ngữ tiếng Việt khác nhau. Nhưng không sao - Musa có thể viết tất cả chúng! Nếu bạn chỉ học tiếng Musa, thì việc học phương ngữ của riêng bạn sẽ dễ dàng hơn, vì vậy hãy chọn nó ở đây. Vui lòng nhấp vào phương ngữ của bạn bên dưới.

Bắc Bộ (Bắc Kỳ)	Hà Nội, Hải Phòng
Bắc Trung Bộ	Thanh Hóa, Vinh, Hà Tĩnh
Trung Bộ (Trung Kỳ)	Quảng Bình, Quảng Trị, Huế, Thừa Thiên
Nam Trung Bộ	Đà Nẵng, Quảng Nam, Quảng Ngãi, Bình Định, Phú Yên, Nha Trang
Nam Bộ (Nam Kỳ)	Bà Rịa-Vũng Tàu, Hồ Chí Minh, Lâm Đồng, Mê Kông

Với chữ Quốc Ngữ, chúng ta viết mọi phương ngữ theo cùng một cách, nhưng phát âm chúng khác nhau. Thật là khó hiểu! Trong Musa, chúng tôi viết mọi âm theo cách mà nó được phát âm: nếu dich được phát âm là zik ở miền Bắc và jit ở miền Nam, thì đó là cách chúng tôi viết. Chúng tôi muốn mọi người viết ngôn ngữ của riêng họ.

Phụ âm đầu

Phụ âm đầu trong phương ngữ miền Bắc
 m	 n	 nh	 ng
 p	 t	 ch tr	 c k q
	 th		 không âm đầu
 b	 đ
 ph		 x s	 kh
 v		 d gi r	 g gh
 u o	 l	 i y	 h

Phụ âm đầu trong phương ngữ miền Bắc Trung Bộ
 m	 n		 nh	 ng
 p	 t	 tr	 ch	 c k q
	 th			 không âm đầu
 b	 đ		 d
 ph	 x	 s		 kh
 v		 r	 gi	 g gh
 u o	 l		 i y	 h

Phụ âm đầu trong phương ngữ miền Trung và Nam Trung Bộ
 m	 n		 nh	 ng
 p	 t	 tr	 ch	 c k q
	 th			 không âm đầu
 b	 đ
 ph	 x	 s		 kh
 v		 r		 g gh
 u o	 l		 i y d gi	 h

Phụ âm đầu trong phương ngữ miền Nam
 m	 n		 nh	 ng
 p	 t	 tr	 ch	 c k q
	 th			 không âm đầu
 b	 đ
 ph	 x	 s		 kh
 v		 r		 g gh
 u o qu	 l		 i y d gi	 h

Hầu hết các phụ âm ở trên cũng có thể được theo sau bởi một w, mà Musa viết là  và kết hợp với phụ âm đầu để tạo thành một chữ ghép.

Nguyên âm

	
qu	su

Tiếng Việt có một hệ thống gồm 9 nguyên âm thông thường, cộng với ba nguyên âm đôi ở giữa là iê ươ uô, chúng ta viết với một hậu tố:

 i y	 ư	 u
 ê	 ơ	 ô
 e	 a	 o
 ia iê yê	 ưa ươ	 ua uô

Hai nguyên âm trung tâm ơ a có các biến thể ngắn được phát âm gần giống nhau, nhưng ngắn hơn: â ă. Trong tiếng Musa, chúng tôi viết chúng bằng cách sử dụng dấu Dài làm tiền tố (dấu "Ngắn"):

Không Ngắn	Ngắn
 ơ ə	 â ə̆
 a a	 ă ă

Nhiều nguyên âm trong tiếng Việt được rút ngắn trước ng cuối cùng và Musa cũng đánh vần chúng bằng dấu Ngắn.

Âm cuối

Musa viết âm cuối của các âm tiết với 13 chữ cái khác nhau, bao gồm cả một chữ cái để đánh vần âm câm!

Phụ âm cuối trong các phương ngữ Bắc Trung Bộ và Bắc Trung Bộ
 -p	 -t	 -ch -ic -êc -ac	 -c	 -uc -ôc -oc
 -m	 -n	 -nh -ing -êng -ang	 -ng	 -ung -ông -ong
 (no final)		 -i		 -u -o

Phụ âm cuối trong các phương ngữ Trung, Nam Trung Bộ và Nam Bộ
 -p	 -it -êt -ch	 -c -t	 -uc -ôc -oc
 -m	 -in -ên -nh	 -n -ng	 -ung -ông -ong -un -ôn
 (no final)		 -i	 -u -o

Chỉ để cho bạn thấy những âm cuối này nhìn như thế nào với các nguyên âm, đây là tất cả các vần -c và -ch của phương ngữ miền Bắc, trong âm ngang:

 ich	 ưc		 uc
 êch	 ơc	 âc	 ôc
 ach	 ac	 ăc	 oc
 iêch	 ươc		 uôc

Và đây là tất cả các âm -nh và -ng, hiển thị các nguyên âm rút gọn:

 inh		 ưng		 ung
 ênh	 êng	 ơng	 âng	 ông
 anh	 eng	 ang	 ăng	 ong
	 iêng	 ương		 uông

 ưi		 uy
 ơi	 ây	 ôi
 ai	 ăy	 oi
 ươi		 uôi

 iu	 ưu
 êu		 âu
 eo	 ao	 ău
 iêu	 ươu

Thanh điệu

Tiếng Việt có nhiều nhất sáu thanh điệu, tùy thuộc vào phương ngữ. Chúng không chỉ liên quan đến các thay đổi cao độ mà còn thể hiện các thay đổi, và thậm chí những thay đổi đó có thể thay đổi theo phương ngữ. Đây là thanh điệu của một người nói giọng miền Bắc:

 a ngang	 ã ngã	 à huyền
 á sắc	 ả hỏi	 ạ nạng

Điền tự cách (Cách viết chữ trong ô vuông)

Khi bạn gõ tiếng Việt vào bàn phím Musa, bạn gõ các chữ cái theo thứ tự phát âm của chúng, như bạn có thể mong đợi. Nhưng thông thường, chúng tôi hiển thị tiếng Việt bằng một phông chữ cho dáng Fangzi, trong đó các chữ cái của mỗi âm tiết tụ lại với nhau để tạo thành một ký tự, giống như Chữ Nôm. Nhưng ký tự này không biểu thị ý nghĩa, giống như Chữ Nôm - nó đánh vần âm của âm tiết.

Các ký tự Fangzi này tuân theo một mô thức đơn giản. Phụ âm đầu xuất hiện ở phía bên trái, điền vào cột từ trên xuống dưới. Âm tiết không có chữ đầu được đánh vần bằng ký tự  âm tiết không có dấu cuối được đánh vần bằng dấu ngắt . Nếu có một chữ  u ở giữa, nó được viết kèm theo phụ âm đầu để tạo thành một chữ ghép. Phần còn lại của âm tiết đánh vần nguyên âm, the thanh điệu và phụ âm cuối. Cách thức viết chính xác - phụ thuộc vào âm điệu:

Trong những trường hợp phức tạp nhất, bạn có thể thấy một âm tiết có phụ âm đầu, u ở giữa, nguyên âm đôi ở giữa (nguyên âm + hậu tố), thanh điệu và âm cuối!

Trong Điền tự cách, chúng tôi viết dấu cách giữa các từ nhưng không viết giữa các âm tiết trong một từ. Điều đó cho phép chúng tôi hiển thị ranh giới từ, dễ đọc hơn nhiều!

Ví dụ



Cây ngay không sợ chết đứng.



Bác vẫn cùng chúng cháu hành quân.






Đừng hỏi em vì sao, tình yêu ta úa màu.
Đừng trách em vì sao, giấc mơ tàn mau.
Đừng hỏi em vì sao, ngày đôi ta bắt đầu.
Một chiếc hôn nồng sâu đã đưa ta về đâu.

Trình phiên dịch

Trình phiên âm là công cụ chuyển đổi tiếng Việt từ Quốc Ngữ sang Musa. Nó chỉ thực hiện 95% công việc - bạn vẫn sẽ phải chỉnh sửa đầu ra, đặc biệt là kết hợp các âm tiết của mỗi từ.